بهینه سازی روش mola در آمایش سرزمین با استفاده از ارزش های اقتصادی اجتماعی و راهبردی (مطالعه موردی: استان گلستان)

پس از جنگ جهانی دوم، ادامه فقر کشاورزی، هدر رفتگی منابع طبیعی و تخریب محیط زیست باعث شد تا انسان پی برد برای جلوگیری از فقر و ضایع شدن سرزمین، باید به همراه طبیعت حرکت کند و از سرزمین به اندازه توان تولیدی آن بهره وری نماید. باید نوع استفاده از سرزمین را بر اساس توان کاربری سرزمین بنا نهد و نیاز های اقتصادی و اجتماعی بشر را به توان سرزمین برآورده نماید. خوشبختانه انسان متمدن به فکر چاره جویی افتاده است و از اواخر قرن میلادی گذشته، انسان دریافت برای آنکه بخواهد بهره برداری با صرفه اقتصادی و مستمر از سرزمین داشته باشد، بهتر است که روند بهره برداری را در یک چارچوب برنامه ریزی شده به نام آمایش سرزمین، به اجرا گذارد. چنین فکری مقدمه ای برای آمایش سرزمین یا برنامه ریزی استفاده از اراضی تلقی می شود. توسعه و بکار گیری سامانه های اطلاعات جغرافیای (gis) منجر به بروز تغییرات و جهش های عظیمی در بسیاری از زمینه همچون محیط زیست، آمایش سرزمین و جنگلداری شد و همین منجر به بکارگیری گسترده gis در تجزیه و تحلیل داده های مربوط به محیط زیست گردید. در این تحقیق هدف ما ارتقاء روشmolaدرآمایش سرزمین بر مبنای ارزش های اقتصادی اجتماعی و راهبردی است که در محیطgis با استفاده روش ارزیابی چند معیاره (mce) و یکی از روش-های بهینه سازی آمایش سرزمین، به نام mola اجرا می گردد. به دنبال تجزیه و تحلیل داده-های اقتصادی اجتماعی و راهبردی، روش آمایش mola در 3 سناریوی متفاوت اکولوژی، اقتصادی اجتماعی و راهبردی اجرا گردید.مطابق بررسی اولویت کاربری ها در سناریویراهبردی، بیشترین وزن و مساحت به ترتیب به کاربری های مرتعداری و تفرج متمرکز تابستانه اختصاص یافت. اولویت دهی در این سناریوی بر خلاف دو سناریوی اکولوژیکی و اقتصادی اجتماعی که صرفا بر اساس فاکتور های اکولوژیکی و اقتصادی-اجتماعی صورت گرفت، بر اساس پنج فاکتور مختلف (مساحت مطلوب از هر کاربری مطابق روش mce، مساحت فعلی هر کاربری، وابستگی شغلی افراد مختلف به هر کاربری و نظیر آنها) بررسی شد، و باید اذعان نمود که ارتقاء روش آمایش mola در سناریوی راهبردی، نتایج قابل اعتماد تری را به خود اختصاص می دهد.